در ساعت 10:00صبح، مورخ 1397/10/13 جلسه توجیهی روسای انجمن های میراث فرهنگی بخش مرکزی چالدران با حضور فرماندار، مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان، دادستان، بخشداران بخش مرکزی و دشتک، دهیاران و شوراهای بخش مرکزی و نماینده بنیادعلوی در محل فرمانداری چالدران برگزار شد.
فرمانده یگان حفاظت استان آذربایجان غربی با اشاره به تعدد و تنوع آثار در سطح استان و شهرستان پراکندگی آثار در نقاط مختلف و صعب العبور بودن مسیرهای منتهی به محوطه ها و عزم راسخ دشمن در زدودن فرهنگ غنی با بکارگیری برنامه های متعدد و متنوع نرم به ماموریت یگان در حفاظت برابر از آثار و مقابله با تهاجم دشمن اشاره و اظهار کردند یگان جهت صیانت از مواریث اهتمام ویژه ای در احیاء و اجرای آئین نامه ها مربوط به افزایش مشارکت های اجتماعی دارد در همین رابطه ارگان های همیاری را در نقاط روستایی تشکیل و در جهت توسعه آن ها عزم جدی را بکار گرفته سپس به نقش دهیاران به عنوان روسای انجمن های میراث فرهنگی در روستاهای دارای آثار پرداخت و بیان کرد که دهیاران مسولیت مستقیم دارند انتظار است که اهتمام ویژه ای در جهت اقدامات پیش گیرانه بعمل آورند. در ادامه اظهار کردند که یگان حفاظت جهت دریافت اخبار واطلاعات شماره تلفن گویای 09662را راه اندازی کرده و دهیاران و شوراها و سایر افراد می توانند جرائم حوزه میراث فرهنگی را با این شماره تماس گرفته و اعلام نمایند. در ادامه مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان موضوعات در محورهای چون توسعه گردشگری، افزایش مشارکت های اجتماعی در صیانت و حفاظت از آثار، شناسایی و معرفی آثار شناسایی نشده، خواستار مشارکت و همکاری جدی دهیاران و روسای شوراهای اسلامی در امر معرفی و صیانت و شناسایی محوطه ها و تپه ها شدند.
در مورخه 1397/09/12 معاونت محترم توسعه مدیریت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی و هیئت همراه از موزه اشیاء سنگی شهرستان چالدران بازدید نموده و در ادامه در زمینه تعمیر و تجهیز اداره میراث فرهنگی شهرستان چالدران در آینده نزدیک قول های مساعدی دادند.
به گزارش روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی صبح دوشنبه 97/07/09 محمد سعیدی کیا رئیس سازمان بنیاد مستضعفان پس از حضور در شهرستان چالدران از اداره میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری این شهرستان و موزه اشیاء سنگی داخل محوطه آن بازدید کرد. پس از گفتگو و بیان نقطه نظرات در خصوص موضوعات مختلف موارد ذیل در زمینه توسعه گردشگری شهرستان چالدران مورد تایید طرفین اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان آذربایجان غربی و بنیاد علوی قرار گرفت:1. همکاری در زمینه احداث سایت موزه باز جنگ چالدران و موزه شهر چالدران بگونه ای که مطالعات سایت موزه ها توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان انجام گیرد و اجرای این موزه ها توسط بنیاد علوی انجام شود2. ارائه تسهیلات به بخش خصوصی که در آبگرم ایسی سو سرمایه گذاری نمایند توسط بنیاد علوی3.همکاری در زمینه چاپ کتاب و بروشورهای تبلیغاتی و نصب تابلو های معرفی جاذبه های گردشگری و راهنما در مسیر های گردشگری4. حمایت بنیاد علوی از سرمایه گذارانی که قصد سرمایه گذاری در تفرج گاه هایی مانند شیرین بلاغ، عرب دیزج و قرنقو را دارند که اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اقدام به ایجاد زیر ساخت های گردشگری در آن نموده است.
جلسه تعیین تکلیف آبگرم معدنی شهرستان چالدران در مورخ97/07/29با حضور مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان، فرماندار شهرستان، شهردار شهر سیه چشمه، رئیس شورای شهر و مسئول میراث فرهنگی شهرستان و برخی از مسولین ادارات در سالن شهید باهنر فرمانداری برگزار شد. در این جلسه مصوب گردید که آبگرم معدنی رسما به اداره میراث فرهنگی چالدران تحویل داده شد.
در مورخ 97/08/13 جناب سرهنگ محمدی فرماندهی محترم یگان حفاظت استان آذربایجان غربی در معیت مسئول محترم اداره میراث فرهنگی شهرستان از وضعیت حفاظتی مجموعه جهانی قره کلیسا بازدید و سرکشی نمودند.
گوردخمه دلیک داش در 6 کیلومتری غرب شهر سیه چشمه در روستایی به همین نام واقع گردیده است. جهت تعبیه این گوردخمه، نمای خارجی صخره را تراش داده و سطحی نسبتاً صاف را ایجاد کرده و در ارتفاع 3 متری آن دخمه ای را ایجاد کرده اند. این مقبره چهارگوش و دارای یک اتاق مربع شکل به ابعاد 1/5*1/5متر می باشد. پوشش سقف نا مسطح و تقریباً هلالی شکل بوده و ارتفاع داخلی مقبره 1/30 متر است. در ضلع جنوبی این مقبره 2 طاقچه کوچک تعبیه گردیده است و ورودی هلالی شکل آن در ضلع غربی به ابعاد 50*70 سانتی متر تعبیه شده و بر اساس شواهد موجود (جای پاشنه) دارای درب بوده است.برای ورود به داخل آن لاجرم باید از نردبان یا پلکانی استفاده کرد که در محل تعبیه شده است. دخمه فوق به عنوان آرامگاه (گور) مورد استفاده بوده و در آن اجساد مردگان را قرار می دادند. برخی از باستان شناسان آن را به دوره مانایی نسبت می دهند.
ایسی سو در دره ای سرسبز و اندکی بالاتر از روستایی به همین نام در 5 کیلومتری غرب مرکز شهرستان واقع شده و به علت شهرتی که در خاصیت طبی و درمانی آن وجود دارد، از قدیم الایام مورد توجه اهالی منطقه و شهرهای همجوار می باشد. این مکان تفریحی با راه ارتباطی مناسبی به شهر سیه چشمه می رسد. امسال با واگذاری این آبگرم به میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان شاهد ساماندهی و سرمایه گذاری و ایجاد زیرساخت های گردشگری در این مکان، در آینده نزدیک خواهیم بود که باعث جذب گردشگران و رونق کسب و کار دراین شهرستان خواهد شد .
در فاصله حدود چهار کیلومتری جنوب شهر آواجیق، دو کیلومتری غرب جاده آسفالته سیه چشمه (ماکو) روستایی به شکل توده ای به نام جنگ تپه، در میان دو دره عمیق کم عرض که یکی در سمت شمال و دیگری در جنوب روستا است و جهت آن از شمال به جنوب می باشد واقع گردیده پیرامون روستا از شمال و غرب و جنوب به شکل هلالی بواسطه تپه های کم عرض و کم ارتفاعی محصور گردیده.در حدود یک کیلومتری جنوب روستا در دره ای بنام گوی قیر(قیر آبی) آبشار زیبایی به همین نام قرار دارد . جهت دره از شمال به جنوب بوده و آب دائمی در آن جریان دارد ارتفاع آبشار بیش از پنج متر می باشد.
در فاصله 600 متری شمال غربی شهر آواجیق در پای تپه ای کم ارتفاعی روستایی بنام بیگ کندی واقع گردیده است. آبشار در دره ای بنام ایسیایح «essilih»(گرمی) که امروزه بنام کریم خان دره سی مشهور است در فاصله ی حدود یک کیلومتری غرب روستا واقع گردیده است. آبشار به طول حدود ۵۰ متری به شکل پلکانی با ارتفاع متفاوت بوده، جریان آب از ارتفاعات پلکانی شکل که سبب فرسایش و گود شدن سطح سنگ ها شده است. یدی در زبان ترکی و گویش آذری به معنای هفت و قازان به معنی دیگ است احتمالا به این دلیل اهالی روستا گودیهای روی سنگ را به قازان«Gazan» «دیگ» تشبیه کرده و آبشار را به این نام نامیده اند.
در راستای انتقال دانش گذشتگان به نسل حاضر وآینده در زمینه ی چگونگی تامین آرد به صورت سنتی، همچنین ایجاد جاذبه فرهنگی دیگر در شهر آواجیق، میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اقدام به احیاء آسیاب آبی شیرین بولاغ در شهر آواجیق نمود است. عملیات بازسازی این آسیاب آبی از چند روز پیش شروع گردیده که با اتمام این پروژه و چرخیدن سنگ های آسیاب نه تنها اهالی منطقه می توانند آرد سنتی خود را به راحتی تامین کنند بلکه از برکت چرخیدن سنگ های آسیاب زمینه اشتغال برای جوانان و حضور دوستداران و علاقه مندان و گردشگران در محل فراهم می شود.