جلسه ای در مورخ 97/4/26 راس ساعت 10 صبح در دفتر رئیس فنی و حرفه ای شهرستان چالدران با حضور نماینده میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، رئیس اداره فنی و حرفه ای و نماینده کمیته امداد در راستای برگزاری دوره های آموزشی صنایع دستی در سطح شهرستان برگزار گردید.
گوردخمه ی صخره ای مشهور به شیرین و فرهاد در ضلع شرقی جاده ی اخاکی روستای سعدل به روستای مرزی چخورکند و در ساحل جنوبی آق دره واقع شده است. این اثر که در دل صخره ایجاد گردیده با پلان دایره ای و سقف گنبدی است. نمای آن از بیرون به شکل هرمی بود، روی نمای بیرونی البته ضلع شمالی با اشکالی چون دایره و مربع محراب تزیین گردیده است.
در میان شهدای جنگ چالدران از افراد با نام و نفوذ صفوی هم بوده اند، که سید شریف با مقام صدر (یکی از عناوین و سمت های تشکیلات صفوی بوده که در روزگار ایشان رئیس نهاد مذهب به شمار می رفت) از جمله ی آنها است و اکنون مقبره وی از سوی اهالی منطقه چالدران ایران در نزدیکی روستای سعدل و گل اشاقی مورد احترام و تکریم است. امروزه مردم به زیارت این مکان می روند و وظایف دینی خود را از قبیل: نماز، دعا و توسل به ائمه در کنار آن به جای می آورند.
منبع: کتابچه ی نبرد چالدران، پژوهش و تدوین حسن سپهرفر
مزار مطهر شهدای گمنام در ابتدای ورودی شهر سیه چشمه از طرف جاده چایپاره و شوط در بالای یک تپه روبروی روستای عباس کندی واقع شده است فروردین ماه سال 1392 بود که دو شهید دوران دفاع مقدس قدم به شهرستان شهیدپرور چالدران گذاشتند و مهمان مردم ولایتمدار این شهرستان شدند.
در جلسه ای که در ساعت 10/30 مورخ 97/04/13 با حضور مسئولان میراث فرهنگی و دادستان محترم شهرستان چالدران در دفتر دادستانی در راستای حفاظت و صیانت از آثار تاریخی و محوطه های باستانی شهرستان تشکیل شد، مسائل و موضاعات گوناگونی در رابطه با پیشگیری از جرائم علیه میراث فرهنگی طرح و بررسی شد.
ییلاق های شهرستان چالدران به دلیل برخورداری از آب و هوای معتدل و مراتع سرسبز همه ساله از اوایل تابستان به مدت 2 ماه پذیرای عشایر شهرهای همجوار است. این عشایر سخت کوش با تولید لبنیات، گوشت قرمز، پشم و صنایع دستی و... کمک شایانی را به اقتصاد کشور می نمایند.
دو عدد پیکره شیر سنگی بسیار زیبا که یادمان از عهدهای دور می باشد و سالیان متمادی به دلایلی از جایگاه واقعی و حقیقی خود یعنی در ورودی گروهان مرزی دشتک بوده و با تلاش و پیگیری بی وقفه مسئول میراث فرهنگی٬صنایع دستی و گردشگری شهرستان به جایگاه حقیقی خود یعنی میراث فرهنگی انتقال یافت و در معرض نمایش قرار داده شد. این پیکره ها یادمان هایی است که در گذشته٬ نیاکان برای تکریم و ارج نهادن به درگذشتگان و جاویدان کردن یاد و خاطر آنها تهیه و روی قبر درگذشتگان خود میگذاشتند بدین ترتیب ارادت خود را نسبت به متوفی به نمایش می گذاشتند.
استفاده از یادمان ها و نشانه ها و نمادها برای تکریم و ارج نهادن به درگذشتگان و جاویدان کردن یاد و خاطره آنها در جوامع انسانی به گونه های مختلف بوده است.
مقبره مرحوم میر لطیف موسوی متوفی ۱۳۷۸ه.ش در روستای عباسکندی در سه کیلومتری شرق شهر سیه چشمه در مسیر جاده سیه چشمه به قره ضیاالدین قرار گرفته.این سید بزرگوار در بین مردم منطقه از جایگاه خاصی برخوردار بود٬ مردم به هنگام مواجهه با نارسایی های روزگار به وی متوسل می شدند. امروزه نیز بعد از گذشت چندین سال ازفوت نامبرده به مزار وی مراجعه و به آن متوسل می شوند. دوستداران این سید بزرگوار در مناسبت های مختلف به آرامگاه وی مراجعه ضمن توسل به روح پاک وی در حق ایشان نیز نذری ارائه می نمایند.
شرشر یا «شرشرا» هم معنی و مترادف شلاله در زبان ترکی آذربایجانی و معادل آبشار در زبان فارسی است. این آبشار زیبا که در فاصله 2 کیلومتری جنوب غربی روستای عرب دیزجی آواجیق واقع گردیده، دارای آب دائمی است. آب و هوای لطیف و معتدل محل از یک طرف،وجود آبشار زیبای دیگر درفاصله حدود صدمتری غرب این آبشار، همچنین فضاهای سر سبز، بکر و مناظر طبیعی دل انگیز همواره پذیرای دوستداران طبیعت و فرار از غوغای شهری می باشد.